DNA verwantschapsonderzoek

Als er twijfels bestaan over biologisch vaderschap, of andere familierelaties, kan een DNA-test hierover uitsluitsel bieden.

Het klinisch chemisch laboratorium van CWZ voldoet aan de hoogste kwaliteit. We zijn één van de drie erkende onderzoeksinstituten in Nederland met erkenning door de Raad van Accreditatie. Ons laboratorium heeft veel ervaring met standaard (autosomale) vader-moeder-kind testen. En ook met complexere testen, zoals zussen test zonder ouders, opa en oma met kleinkind etc.

Bij verwantschapsonderzoek wordt onderzocht of personen genetisch aan elkaar verwant zijn. Onze testen zijn geschikt om verwantschappen aan te tonen tussen familieleden die dicht bij elkaar staan, zoals vader-moeder-kind, opa-oma-kleinkind, broers of zussen. Voor het oplossen van meer complexe vraagstukken adviseren we om contact met ons op te nemen via een e-mail naar vwo@verwijder-dit.cwz.nl. Dit zodat we uw vraag kunnen beoordelen en u een goed advies kunnen geven over de haalbaarheid van het onderzoek.

Toon meer

Waarvoor wordt een verwantschapsonderzoek gebruikt?

Zijn wij familie?
De aanleiding voor een verwantschapsonderzoek is meestal of een man wel of niet de biologische vader van een kind is. Daarvoor kunt u bij ons laboratorium een vaderschapstest laten doen. Soms kan er echter ook twijfel bestaan of een vrouw wel of niet de biologische moeder is, bijvoorbeeld bij adoptie. Dit kan op basis van dezelfde test aangetoond worden. De beste resultaten worden verkregen als zowel vader als moeder en het kind getest worden. Wanneer slechts  één ouder beschikbaar is voor de vader- of moederschapstest, dan zetten wij een tweede test in om een voldoende betrouwbare uitslag te kunnen krijgen. Dit maakt dat een test met 1 ouder en 1 kind duurder is dan een test met beide ouders en kind.

Andere familierelaties
Naast vader- en moederschapstesten kunnen wij via X en Y chromosomale testen ook andere familiebanden onderzoeken. De mogelijkheden om deze verwantschapsvragen te beantwoorden zijn afhankelijk van de vraagstelling, het aantal deelnemende personen en hun onderlinge relatie.

  • Voor de vraag ‘zijn wij (half)broer en (half)zus’ hebben we altijd één van beide ouders of andere broers en/of zussen nodig. Medewerking van alleen broer en zus is helaas niet voldoende.
  • Ook kan de test ingezet worden bij de vraagstelling of tweelingen eeneiig dan wel twee-eiig zijn.
  • Een test die specifiek naar (genetische) kenmerken van het mannelijke Y-chromosoom kijkt, kan worden ingezet bij de vraagstelling of twee mannen uit eenzelfde mannelijke lijn afstammen. Dit kan meer zekerheid bieden bij de vraagstelling of zij volle broers of halfbroers, neven of mogelijk achterneven van elkaar zijn.
  • Het X-chromosoom kan gebruikt worden in verwantschapsonderzoek wanneer twee vrouwen zich afvragen of ze dezelfde vader hebben.
  • Afhankelijk van de bereidwilligheid van overige familieleden om hieraan mee te werken kunnen ook meer ingewikkelde familierelaties zoals grootouderschap onderzocht worden.

Hoe verloopt een DNA verwantschapsonderzoek?

De procedure
Als u van een van onze DNA testen voor verwantschapsonderzoek gebruik wilt maken, kunt u contact opnemen via ons emailadres vwo@cwz.nl. Het voor de test benodigde DNA wordt bij voorkeur uit wangslijmvlies of uit een kleine hoeveelheid bloed verkregen. De afname hoeft niet in aanwezigheid van alle  betrokkenen plaats te vinden. Wel is het zo dat het DNA onderzoek pas kan aanvangen zodra alle materialen ontvangen zijn.

Locatie
Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het klinisch chemisch laboratorium.

De kosten
De kosten voor een verwantschapstest worden niet door ziektekostenverzekeraars vergoed en dient u zelf te betalen voor aanvang van het DNA onderzoek. De actuele prijzen (ex- en incl. BTW) kunt u opvragen via ons e-mailadres vwo@cwz.nl. Verstrekking van de uitslag vindt pas plaats nadat het verschuldigde bedrag volledig is voldaan.

De uitslag
Zodra de uitslag van het onderzoek bekend is wordt er een rapport opgesteld met daarin de resultaten van het onderzoek, de conclusie en, indien nodig, een korte uitleg. Afhankelijk van uw eigen voorkeur kunnen wij de uitslag aan uzelf, uw huisarts en/of aan een andere tussenpersoon richten. De uitslag is beschikbaar maximaal 15 werkdagen (3 weken) na aanvang van het DNA onderzoek.

Waarom voor een DNA verwantschapsonderzoek naar CWZ?

DNA verwantschapsonderzoek wordt door het klinisch chemisch laboratorium (KCL) van CWZ op discrete en deskundige wijze en volledig in eigen beheer uitgevoerd. Alle onderzoeken worden vooraf beoordeeld op haalbaarheid en betrouwbaarheid van de uitslag. U kunt rekenen op een gedegen en kosteloos advies vooraf. Indien nodig vragen wij u om een uitgebreide stamboom om de haalbaarheid van het onderzoek te kunnen beoordelen en teleurstellingen achteraf te voorkomen. Het DNA verwantschapsonderzoek voldoet aan de hoogste kwaliteitseisen en is geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie volgens ISO15189 onder accreditatienummer M054.

De waarschijnlijkheid van verwantschap
Om de waarschijnlijkheid te berekenen dat de geteste personen wel of niet verwant zijn, gebruiken wij de waarschijnlijkheidswaarde (W-waarde). Dit is de kans dat de geteste personen biologisch gerelateerd zijn ten opzichte van de kans dat een willekeurige andere persoon gerelateerd is. Er is namelijk altijd een theoretische kans (hoe klein ook) dat een andere persoon ook een deze genetische kenmerken heeft. Zijn de geteste personen gerelateerd, dan leveren de door het KCL gehanteerde testen doorgaans een W-waarde op van meer dan 99,99%. Dit betekent dat de persoon voor meer dan 99,99% zeker gerelateerd is ofwel dat er een kans bestaat van minder dan één op de 10.000 dat de persoon niet gerelateerd is.

Rechtsgeldige test
Rechtsgeldige testen worden uitgevoerd in opdracht van de rechtbank, immigratie- en naturalisatiedienst en de jeugdhulpverlening, maar ook voor particulieren indien de vraagstelling daar aanleiding toe geeft. In het geval van een rechtsgeldige test (erkend onder RvA M054) zal er een strikte identificatieprocedure plaatsvinden. Dit bestaat onder meer uit het identificeren op basis van een geldig persoonsbewijs en het maken van digitale foto’s van alle deelnemers aan het onderzoek. Voor rechtsgeldige testen geven wij er de voorkeur aan om de afname te laten plaatsvinden op onze ziekenhuislocatie. Voor deze afnames moet een afspraak worden gemaakt via vwo@cwz.nl.

Niet-rechtsgeldige test
Een niet-rechtsgeldige test kunt u thuis uitvoeren. De afname van het materiaal kan door uzelf worden uitgevoerd met behulp van ons afnamepakket. Een thuisafname kan nooit omgezet worden in een rechtsgeldige test.

Wanneer is verwantschapsonderzoek niet mogelijk?

  • Onze DNA profielen zijn niet geschikt voor vergelijking met DNA profielen verkregen via buitenlandse genealogische service diensten (Myheritage, 23andme etc.).
  • Met onze DNA profielen worden geen genetisch bepaalde ziektes opgespoord (met uitzondering van afwijkingen in chromosoom aantal).
  • Vaderschapsonderzoeken worden niet uitgevoerd tijdens de zwangerschap.

Meer over verwantschapsonderzoek

In de media

  • Interview in NRC met klinisch chemicus Jos van der Stappen (23 december 2022).
  • U kunt ons kennen van onze jarenlange medewerking aan het AVROTROS programma ‘DNA Onbekend’ en het KRO-NCRV programma ‘Spoorloos’.
  • Wij zijn ook betrokken geweest bij de identificatie van een aantal fertiliteitsartsen die in het verleden eigen zaad hebben gebruikt . Zie april 2019: CWZ voert DNA verwantschapsonderzoek uit in zaak Karbaat.

Heeft u nog vragen?
Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft of een test wil laten doen, dan staan wij u graag te woord. U kunt ons bereiken via ons e-mailadres vwo@cwz.nl.

Folders

Praktische informatie

Komt u naar CWZ?

Draag bij verkoudheidsklachten, luchtwegklachten en/of griepklachten een medisch mondkapje. Deze liggen bij de ingangen van het ziekenhuis.

Wat neemt u mee?

Bij elke afspraak neemt u mee: een identiteitsbewijs (geldig paspoort, identiteitskaart of rijbewijs), zorgverzekeringspas en een actueel medicijnoverzicht (AMO).

Bereid u goed voor

Bedenk thuis al wat u tijdens uw afspraak wilt vragen. Als u goed op de hoogte bent, neemt u besluiten die passen bij uw persoonlijke situatie. Dit heet samen beslissen.

Melden bij een Meldpunt

U meldt zich voor een afspraak bij een Meldpunt. U kunt zich aanmelden met uw identiteitsbewijs bij een aanmeldzuil of bij een medewerker.

MijnCWZ

Via het beveiligde patiëntportaal MijnCWZ kunt u thuis uw persoonlijke en medische gegevens inzien die bij ons bekend zijn.