Tijdens de wetenschapsavond op 14 september wist Keetie Kremers, verpleegkundig specialist van orthopedie en traumatologie, de CWZ Wetenschapsprijs van 2023 in de wacht te slepen. Keetie nam de prijs in ontvangst voor haar onderzoek naar een nieuw protocol voor katheterisatie na een heup- of knieprothese. Daarbij krijgt het lichaam van de patiënt na een operatie langer de tijd om zelf spontaan het plassen op gang te brengen. Door pas bij een vollere blaas te katheteriseren, hoeven minder patiënten gekatheteriseerd te worden en gaan minder mensen naar huis met een katheter terwijl de blaasfunctie even goed blijft.
Gedegen onderzoek
Ankie van Rossum, voorzitter Raad van bestuur, vertelde namens de jury waarom Keetie de CWZ-wetenschapsprijs heeft gewonnen: ‘Het onderzoek van Keetie scoort het hoogste op onze criteria zoals wetenschappelijke methode, praktische klinische en maatschappelijk belang en samenwerkingsverbanden die nodig zijn voor een goed onderzoek. Het is een zeer gedegen onderzoek, waarvoor Keetie veel vlieguren heeft gemaakt, inclusief een eerder wetenschappelijk onderzoek naar hoe vaak katheterisatie na een heup- of knieoperatie voorkomt.’
Beter wachten met katheter
Tijdens de presentatie van haar onderzoek vertelde Keetie: ‘Na een heup- of knieprothese kunnen patiënten regelmatig niet plassen. De ligduur na deze operaties wordt steeds korter en we hadden het idee dat we steeds vaker moesten katheteriseren. Daarom onderzocht ik eerst hoe vaak dit bij onze patiënten gebeurt.’ Het bleek inderdaad dat bijna de helft van de patiënten tijdens de opname gekatheteriseerd werd. Keetie vond in de literatuur en andere studies aanwijzingen dat wachten op spontaan herstel van de blaasfunctie, en dus pas katheterisatie bij een vollere blaas, mogelijk ook veilig was. Om dit te toetsen werd bij zo’n 300 patiënten een aangepast katheterisatieprotocol (werkwijze) ingezet. Daarbij wordt het spontane herstel langer afgewacht en pas bij een vollere blaas gekatheteriseerd.
Voordelen voor patiënt én ziekenhuis
Dit zorgde ervoor dat nog maar iets meer dan 10% van de patiënten in plaats van ruim 45% gekatheteriseerd werd, zonder dat dit complicaties opleverde. Sterker nog: minder mensen gingen naar huis met een katheter en er was geen verschil in blaasfunctie voor de operatie en bij de poliklinische controle na 6 weken. Keetie: ‘Het is vooral een groot voordeel voor patiënten. Tegelijkertijd verlaagt het de werkdruk van verpleegkundigen en is het duurzamer doordat we minder materiaal gebruiken. Een goed voorbeeld van ‘beter laten’ en zinnige zorg!’ Keetie rekende uit dat gebruik van dit nieuwe protocol landelijk alleen al op materiaal een besparing van ruim 250.000 euro kan opleveren. CWZ orthopedie gebruikt dit nieuwe protocol inmiddels. ‘Maar’, zegt Keetie, ‘ik denk dat dit protocol ook te gebruiken is na andere chirurgische behandelingen binnen en buiten CWZ’. Keetie viel eerder dit jaar ook al in de prijzen toen zij de CWZ erepenning in ontvangst nam.
Genomineerden: onderzoek naar prostaatkanker en naar wijkklinieken
Complimenten waren er ook voor de andere twee genomineerden voor de wetenschapsprijs. Joost van Drumpt, ANIOS en promovendus van urologie, werd door de jury een ‘aanstormend talent’ genoemd. Hij deed onderzoek naar hoe vaak een tekort aan testosteron voorkomt bij mannen met prostaatkanker die een operatie voor de verwijdering van de prostaat (radicale prostatectomie) ondergaan. Dat blijkt vaker zo dan gedacht. Een belangrijk gegeven voor een groot door CWZ geïnitieerd vervolgonderzoek: ENFORCE.
Het meer verkennende onderzoek van verpleegkundig decaan Anneke van Vught maakt volgens de jury nieuwsgierig naar een vervolg. Anneke onderzocht wat huisartsen verwachten van de wijkkliniek van CWZ in het kader van juiste zorg op de juiste plek. Huisartsen zien kansen in laagdrempelige zorg voor de patiënt, laagdrempelig overleg en samenwerking tussen huisarts en medisch specialist, en uitgebreide diagnostiek vanuit een wijkkliniek. Met deze onderzoeksresultaten kan CWZ de wijkklinieken verder ontwikkelen.
Aanmoedigingsprijs en Innovatieprijs
Dit jaar was er ook weer de Aanmoedigingsprijs voor studenten/medewerkers die in het kader van een opleiding onderzoek in CWZ uitgevoerd hebben. Na stemming van het publiek ging deze prijs naar Mats van Kempen, analist van medische microbiologie. Hij deed onderzoek naar de karakterisatie van pathogene gisten. Nieuw was dit jaar de Inovatieprijs, die gewonnen werd door Pepijn Krielen, AIOS van chirurgie. Video’s van operaties van de galblaas werden door AI (artificiële intelligentie) en experts gescoord en vervolgens gebruikt als lesmateriaal voor AIOS. Door videoanalyses een vast onderdeel van de opleiding te maken kunnen AIOS potentieel sneller operaties aanleren.
Veel diversiteit van onderzoek
CWZ kan terugkijken op een succesvolle wetenschapsavond met veel bezoekers en presentaties met gevarieerde typen onderzoek. Mechteld Vermeulen, internist en decaan wetenschap en innovatie van CWZ: ‘CWZ is een topklinisch centrum met veel onderzoekers en projecten om trots op te zijn. Zoals de 5 onderzoeksprojecten die dit jaar subsidie hebben gekregen uit het CWZ wetenschapsfonds en de 2 nominaties van projecten voor de STZ Innovatiechallenge.’ Volgens bestuursvoorzitter Ankie van Rossum kan CWZ trots zijn op de diversiteit van het wetenschappelijk onderzoek: ‘Het is mooi om te zien dat in ons topklinische ziekenhuis naast het medisch-specialistische onderzoek ook andere beroepsgroepen zoals verpleegkundigen onderzoek doen.’