Uroloog Jean-Paul van Basten is gespecialiseerd op het vlak van laparoscopie en robotchirurgie.
Sinds wanneer werkt u met de Da Vinci operatierobot?
'In CWZ wordt de operatierobot sinds 2007 ingezet om prostaatkanker te behandelen. Wij waren een van de eerste ziekenhuizen in Nederland die met de nieuwe techniek gingen werken. In 2014 kochten we een nieuwe robot met nog meer mogelijkheden.'
Wat houdt de ingreep met de Da Vinci robot precies in?
'Bij chirurgische ingrepen die wij uitvoeren met de Da Vinci robot verwijderen we de prostaat in zijn geheel. In feite is het een kijkoperatie, waarbij kleine openingetjes in de buikwand worden gemaakt. Vervolgens wordt met behulp van zeer fijne instrumenten die zich aan het eind van de robotarmen bevinden de ingreep uitgevoerd. Ik bestuur de robot vanachter een console met behulp van kleine joysticks. De beelden die de camera’s registreren krijg ik vervolgens te zien op een 3D-monitor.'
Wat zijn de voordelen van deze techniek?
Het voordeel van de robotoperatie is dat je microchirurgisch kunt werken. De prostaat is doorgaans moeilijk te bereiken en wordt omringd door organen. Hierdoor is het heel belangrijk dat de chirurg de werkzaamheden nauwkeurig uitvoert. De robot is wendbaarder en nauwkeuriger dan een mens. De bewegingen die ik met de joysticks maak worden verkleind uitgevoerd door de robot. Zo kan ik de robot dus hele precieze bewegingen laten maken. Daarnaast trilt de robot niet. Chirurgen hebben doorgaans een zeer vaste hand, maar de ‘hand van de robot’ is nog veel vaster. Een laatste voordeel is dat het beeld dat de camera mij in 3D laat zien sterk vergroot is. Het kleinste detail wordt zo zichtbaar. Een bijkomend voordeel voor mijzelf is dat het minder inspannend en dus minder vermoeiend is.'
Wat zijn de voordelen van de operatierobot voor de patiënt?
'Door de nauwkeurige werkwijze zijn er verschillende voordelen voor de patiënt. De kans op beschadiging van omliggende organen is minder groot. Daardoor is het risico op incontinentie en erectiestoornissen kleiner. Daarnaast is er minder bloedverlies, waardoor er geen bloedtransfusie nodig is. Een derde voordeel is dat de operatie met behulp van de robot minder pijnlijk en ingrijpend is. De patiënt herstelt doorgaans sneller en kan dus ook eerder naar huis. In de praktijk komt dit vaak neer op 4 dagen. Voorheen moest de patiënt veelal 6 dagen in het ziekenhuis blijven na de ingreep. Na een paar honderd operaties is bewezen dat de robottechniek veel toegevoegde waarde heeft. Patiënten zijn erg tevreden na afloop.'
Is het niet eng om het fijne werk uit ‘handen’ te geven?
'Helemaal niet. De Da Vinci operatierobot is niet computergestuurd en voert ook geen zelfstandige handelingen uit: hij doet simpelweg wat ik hem opdraag. Alle chirurgen die met de robot werken, zijn trouwens voor dit werk opgeleid. Het is volkomen veilig.'