IBD en kinderwens of zwangerschap

Een kinderwens hebben of zwanger zijn met een chronische darmziekte kan allerlei vragen oproepen. Kan ik wel zwanger worden? Mag ik zwanger worden bij de medicijnen die ik gebruik? Kunnen de medicijnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind? Mag ik borstvoeding geven? En is mijn ziekte erfelijk? Op deze pagina vindt u antwoord op de meest gestelde vragen. Het is belangrijk om uw persoonlijke situatie met uw eigen maag-darm-leverarts of verpleegkundig specialist te bespreken.  Het liefst al vóór de zwangerschap. 

Zwanger worden

Is het mogelijk zwanger te worden met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa? 

Vrouwen
Meestal is de vruchtbaarheid van vrouwen met een chronische darmziekte niet verminderd. Toch is dat  bij sommige vrouwen helaas wel het geval bijvoorbeeld bij ziekteactiviteit, bij gebruik van bepaalde medicijnen, bij operaties in de onderbuik of na abcessen in de buik.

Mannen
In principe geldt voor mannen hetzelfde als voor vrouwen. De vruchtbaarheid is bij een rustig verlopende darmziekte niet anders dan bij gezonde mannen. Wel kunnen sommige medicijnen invloed hebben op de zaadkwaliteit.

Wat is het beste moment om zwanger te worden? 

Een zwangerschap zelf heeft geen nadelige invloed op het verloop van de ziekte. Als de ziekte actief is tijdens de zwangerschap zijn er wel risico’s bekend, zoals vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht of een miskraam. Zorg dat de ziekte rustig blijft tijdens de zwangerschap. Uw MDL-arts en verpleegkundig specialist adviseren u hier zo goed mogelijk bij.

Is een chronische darmziekte erfelijk?

Er zijn aanwijzingen dat kinderen met een ouder met een chronische darmziekte iets meer kans hebben om deze ziekte ook te krijgen. Dit is het geval bij ongeveer 8 op de 100 kinderen. Hebben beide ouders een chronische darmziekte, dan is de kans wel iets groter.

Zwanger zijn

Hoe zit het met medicijnen tijdens de zwangerschap?

Vrouwen
Het is niet zo dat stoppen met medicijnen vóór een zwangerschap de kans op complicaties voor het kind vermindert. Een actieve darmziekte brengt juist meer risico’s met zich mee. Vaak is doorgaan met medicijnen nodig om de darmziekte rustig te houden. De meeste medicijnen die gebruikt worden bij de behandeling van IBD-patiënten worden voor en tijdens de zwangerschap gecontinueerd en zijn dus veilig.

Mannen
Bij mannen lijken de meeste medicijnen veilig te zijn, maar de risico’s zijn minder goed onderzocht dan bij vrouwen. Er zijn medicijnen die de kwaliteit van het zaad beïnvloeden en daardoor de vruchtbaarheid verminderen zoals Methotrexaat en Sulfasalazine. Daarom is het ook voor mannen verstandig om bij een kinderwens met de MDL-arts of verpleegkundig specialist te spreken.

Is het nodig om foliumzuur te gebruiken?

Om risico’s op aangeboren afwijkingen bij het kind te verminderen, krijgen alle vrouwen het advies foliumzuur te slikken. Dit advies geldt dus ook voor een zwangere met een chronische darmziekte. Gebruik 0,5mg foliumzuur 1x per dag ongeveer 4 weken voor de mogelijke bevruchting en tijdens de eerste12 weken van de zwangerschap.

Wat is de invloed van de ziekte op de zwangerschap?

Is de ziekte niet actief, dan is er geen negatieve invloed van de ziekte op de zwangerschap. Zo komen er niet meer aangeboren afwijkingen voor dan normaal. Bij een actieve ziekte tijdens de bevruchting of zwangerschap is er wel een grotere kans op een miskraam, vroeggeboorte of een lager geboortegewicht. Hoe rustig of actief de darmziekte is aan het begin van de zwangerschap bepaalt vaak hoe de ziekte tijdens de hele zwangerschap verloopt.

Welke controles zijn er tijdens de zwangerschap?

Het is lastig om tekenen van een opvlamming vroeg op te sporen bij zwangere vrouwen. Daarom wordt geadviseerd om onder controle te blijven van uw MDL-arts en verpleegkundig specialist.  Zij vragen bij controles gericht naar de klachten, zodat bij verergering de behandeling aangepast kan worden. De kans op een opvlamming van de darmziekte tijdens uw zwangerschap is groter als u de medicatie stopt.

De begeleiding van uw zwangerschap en ongeboren kind gebeurt meestal door een gynaecoloog in het ziekenhuis.

Zijn onderzoeken toegestaan tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap kunnen verschillende onderzoeken noodzakelijk zijn om tot de juiste bepaling van de ziekte en de behandeling te komen. In de eerste 3 maanden van een zwangerschap proberen we bepaalde onderzoeken te vermijden, zoals een inwendig onderzoek van de darm (coloscopie of sigmoïdscopie) of een röntgenonderzoek. Maar soms zijn deze onderzoeken van groot belang. Dan wegen de voordelen van een goede behandeling op tegen de mogelijke risico’s van het onderzoek.

Bevalling en kind

Vaginale bevalling of een keizersnede?

Een bevalling bij vrouwen met een chronische darmziekte verloopt hetzelfde als bij vrouwen zonder deze ziekte. Of de bevalling vaginaal of via een keizersnede plaatsvindt wordt bepaald door de gynaecoloog en is afhankelijk van uw persoonlijke situatie.

Wel of geen borstvoeding?

Borstvoeding heeft voor het kind gezondheidsvoordelen. Er komen echter ook medicijnen in de moedermelk terecht. Daarom kunt u dit het beste bespreken met de MDL-arts of verpleegkundig specialist. Zij kunnen op dat moment kijken naar uw huidige medicijngebruik en u vertellen welke medicijn(en) wel of niet gebruikt mogen worden bij borstvoeding.

Hoe zit het met vaccinaties?

Bij bepaalde medicijnen, worden vaccinaties bij de baby soms aangepast. Niet-levende vaccins, zoals de vaccins uit het Rijksvaccinatieprogramma DKTP, kunnen zonder verhoogd risico worden gegeven. Levende vaccins zoals BMR mogen pas gegeven worden als biologische geneesmiddelen niet meer in het bloed van de baby zitten. Deze medicijnen kunnen tot zes maanden in het bloed voorkomen, al is de hoeveelheid laag en hebben ze geen schadelijke gevolgen.