Radiomakers blikken terug op oude ziekenomroep van CWZ

19 januari 2024

De voormalige vrijwilligers van de ziekenomroep van CWZ hadden pas een nostalgische reünie in het ziekenhuis. Terugkijkend op de begindagen van de omroep herinneren de radiomakers zich het initiatief van pater Jan Sanders om in 1965 muziek naar het ziekenhuis te brengen.  Bas, Hans, Jos, Pieter, Ton en Rob nemen ons mee terug in de tijd.

Het begin – vanuit een kamertje in het Canisius College

In de jaren 60 was de enige afleiding voor een patiënt de radio, waarbij men de keuze had uit slechts 4 kanalen nationale radio.  Jan Sanders, pater van middelbare school het Canisius College, merkte tijdens zijn opname in het Canisius Ziekenhuis dat er behoefte was aan een persoonlijke keuze van de muziek. De verplegers hadden hier helaas geen tijd meer voor. Daarom stelde Jan voor dat een aantal leerlingen van het Canisius College in dit gat zou springen.  Zodoende stond er eind 1964 een groot bord op de binnenplaats met de tekst: medewerkers gezocht voor Radio Omroep Canisius Ziekenhuis.

Bas de Leeuw was één van de aanmelders: ‘Ik kan me goed herinneren dat we een microfoontest moesten doen.’ Uiteindelijk ging de omroep in 1965 van start met Bas en de 16-jarigen Hans Weijers, Ton Verlaan en Pieter Vastbinder. Later kwamen hier nog Jos Jansen en Rob Luiten bij. ‘In het voorste gebouw van het Canisius College had je allemaal kleine kamertjes,’ zegt Bas. ‘Een ervan kregen wij toegewezen als studio voor de ziekenomroep. Hier namen we alle platen op en spraken we teksten in. Deze banden gingen iedere zondag naar het ziekenhuis en werden daar afgespeeld.’

‘Het was een groot voordeel om vrijwilliger te zijn voor de ziekenomroep. Er was namelijk iedere donderdag een mis op school waar je verplicht bij moest zijn. Omdat wij ‘erg belangrijk’ werk verrichten bij de ziekenomroep hadden wij een vrijstelling en mochten we tijdens de mis in de kelder werken voor de omroep,’ grinnikt Hans.

Fase 2 – Je hoorde overal je eigen stem vandaan komen


In 1968 verhuisde de studio van de omroep naar de kelder van het Canisius Ziekenhuis. Dit betekende dat de radiomakers nu ook live konden uitzenden. Met de toename van het aantal vrijwilligers werden er ook meerdere programma's gemaakt. Het meest geliefde programma bleef zonder twijfel het 'verzoek platen'- programma. Hierbij kregen patiënten en bezoekers de kans om gedurende de hele week verzoekjes in te dienen door een briefje in de speciaal daarvoor ontworpen brievenbussen in het ziekenhuis te stoppen. ‘Het programma was vooral populair door de persoonlijke boodschappen die bij de verzoeknummers zaten. Deze lazen wij voor tijdens het programma en waren voornamelijk bedoeld voor het verplegend personeel. Veel mannelijke patiënten waren verliefd op de verpleegsters en gaven unieke boodschappen door aan de omroep. Dat was altijd erg leuk om te horen,’ vertelt Jos.

‘Op de vrijdagavond leegden wij de brievenbussen en keken we welke verzoeknummers er waren ingediend. Als we de platen zelf niet in huis hadden, leenden we deze bij platenzaak Logger,’ legt Ton uit. ‘De vader van een vriend van mij was de eigenaar van deze zaak. We  mochten de platen zonder kosten lenen. De enige voorwaarde was dat de geleende platen zaterdagochtend onbeschadigd weer in de winkel lagen. De rest van de zaterdag maakten we het programma af zodat het zondag afgespeeld kon worden in het ziekenhuis.’ ‘Het was echt grappig als je dan op zondagochtend door de gangen van het ziekenhuis liep. Dan hoorde je overal je eigen stem, met de muziek erbij,’ voegt Pieter toe.

Fase 3 – Live rapportages


In 1971 stapte de groep naar de directie van het ziekenhuis omdat de apparatuur erg versleten was. Rob: ‘Opeens kregen we 3 kamers in het ziekenhuis voor de omroep: een wachtkamer, een spreekkamer en een technische kamer.’

Rond deze periode begon de omroep ook met het maken van live rapportages van verschillende evenementen in Nijmegen, denk aan de Vierdaagse. ‘Tien mensen van de omroep stonden dan al om vier uur ‘s ochtends bij de startplek van de wandelaars om te beginnen met interviews. Iedereen liep zo zijn eigen route en nam de gesprekken op via cassetterecorders. Deze bandjes gingen dan snel naar de studio om gemonteerd te worden en daarna gingen ze meteen de uitzending in,’ vertelt Rob. ‘Ook gingen we soms naar de schouwburg in Nijmegen als er een bekende artiest optrad. Zo hebben we Ramses Shaffy en Liesbeth List mogen interviewen.’

‘Op zondag had je vaak schaatswedstrijden, niet op tv, maar op de radio. Iemand van ons luisterde dan in de gang naar de radio en gaf via de telefoon live verslag in de uitzending. Daardoor leek het net of we een verslaggever hadden staan in Oslo als daar de wedstrijd plaatsvond,’ zegt Jos lachend.

Slot – 60 mensen betrokken in de hoogtijdagen

‘Later zijn we begonnen met marathonuitzendingen,’ vertelt Jos. ‘Deze werden live gehouden van 7 uur ’s ochtends tot 8 uur ‘s avonds. Patiënten werden dan in bedden de grote collegezaal van het ziekenhuis binnengereden.’ Er zijn ook drie huwelijken ontstaan door de ziekenomroep. Zo heeft Hans zijn vrouw leren kennen in het ziekenhuis. Hans: ‘Zij was zuster en ik vrijwilliger. De mis van onze trouwdag werd zelfs live uitgezonden door de ziekenomroep in het ziekenhuis.’

Uiteindelijk is de omroep uitgebreid van alleen de zondag naar bijna elke dag van de week. Het team is toen ook uitzendingen gaan maken voor het Radboudziekenhuis. Hun naam werd toen Nijmeegse Radio Omroep en maar liefst 60 vrijwilligers waren hierbij betrokken. Slechts enkele van de beginners was toen nog betrokken bij de ziekenomroep. Wel kijken de vrijwilligers van toen er allemaal erg goed  op terug. Pieter: ‘Ik vond het destijds een echt een avontuur. We hebben hele leuke dingen meegemaakt samen.’

Rond 2002 is de omroep gestopt vanwege veroudering van apparatuur en ontwikkeling van de technologie. Hierdoor werd de omroep overbodig.