Als u al lange tijd PDS-klachten heeft zoals terugkerende buikpijn, opgezette buik of een opgeblazen gevoel en en/of een veranderde ontlasting en er zijn geen ‘alarmsymptomen’, zoals afvallen bloed bij de ontlasting dan is de diagnose PDS waarschijnlijk. Prikkelbare darmsyndroom (PDS) komt voor bij 10 tot 20 procent van de bevolking. PDS-klachten kunnen verschillende oorzaken hebben. Vaak heeft dat wat u eet invloed en soms is er sprake van bijkomende verstopping. Bij sommige patiënten speelt stress een duidelijke rol.

Om de diagnose PDS te stellen en te behandelen, hoeft u niet naar het ziekenhuis. Uw huisarts kan u in de meeste gevallen verder helpen. De huisarts kan aan de hand van Rome IV criteria en bij een normale ontlastingstest en bloedtest de diagnose PDS stellen. Als de huisarts hier niet zeker van is, kan hij u doorverwijzen naar het ziekenhuis. Daar kan de MDL-arts samen met een gespecialiseerd verpleegkundige kijken of u PDS heeft.

Onnodige verwijzing naar het ziekenhuis proberen we te voorkomen. Een ziekenhuisbehandeling kan immers heel belastend zijn voor de patiënt. Bovendien is een ziekenhuisbehandeling duurder dan een behandeling door de huisarts.

Met de Heb ik PDS-test kunt u online testen of u het prikkelbare darmsyndroom heeft. Deze test gaat in op buikpijn en poepproblemen. En de test geeft meer informatie over de ernst van uw PDS-klachten. Deze informatie kunt u meenemen in het gesprek met uw arts.

Wat als mijn klachten niet precies voldoen aan de Rome IV criteria? Overleg dan met uw huisarts. Ook al voldoen de klachten u niet precies aan de criteria dan nog kunt u nog steeds PDS hebben.

Rome IV criteria: A + B + C

• A: In de afgelopen 6 maanden minstens 3 maanden 1 dag per week buikpijn én
• B: (2 van de 3 criteria moeten aanwezig zijn) 

1. De pijn hangt samen met de ontlasting: de pijn verbetert/verergert voor/tijdens/na de ontlasting;
2. Sinds het begin van de pijn is het patroon van de ontlasting veranderd: vaker en/of minder vaak ontlasting;
3. Sinds het begin van de pijn is de stevigheid van de ontlasting veranderd: dunner en/of harder.

• C: Er zijn geen ‘alarmsymptomen’.

Soms is verder onderzoek noodzakelijk, bijvoorbeeld als er ‘alarmsymptomen’ zijn: (1) er is vrijwel alleen diarree, (2) er is onbegrepen gewichtsverlies of (3) er zit bloed bij de ontlasting. Overleg dan met uw huisarts.

Als de klachten toenemen of als er alarmsymptomen zijn, overleg dan met uw huisarts. Bij veel patiënten met PDS kan het nuttig zijn om eenmalig een bloedtest op glutenovergevoeligheid en een ontlasting test op calprotectine (test voor darmontsteking) te doen. Dit kan uw huisarts zelf doen.

Een coloscopie is niet nodig om de diagnose PDS te bevestigen. Bij PDS ziet de darm er namelijk normaal uit. Als u typische PDS-klachten heeft dan is de kans dat deze veroorzaakt worden door een andere ziekte dan PDS verwaarloosbaar klein.

Ja dat kan. Maar meestal begint het al op jongere leeftijd, soms al in de kindertijd. PDS komt twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen.

Gelukkig kan dat niet. Hoe erg de klachten ook kunnen zijn, de darm raakt niet beschadigd. Er is ook geen verhoogd risico op darmkanker of andere darmziekten.

Of een behandeling effectief is, is heel persoonlijk. Sommige patiënten zijn blij met een kleine vermindering van de klachten. Anderen zijn alleen tevreden als alle klachten verdwenen zijn. Dat laatste is helaas maar zelden het geval.