Column: Voorkom huidschade door smeren, kleren, weren

Dermatoloog Hans Alkemade schreef deze column in het voorjaar van 2023 voor een wijkkrant.

Dermatoloog Hans Alkemade: 'Vroeger vond men een lichte huid heel mooi, omdat het liet zien je dan niet op het land hoefde te werken. Dit veranderde later, omdat veel arbeiders in fabrieken gingen werken (en de werkende mensen dus juist een witte huid hadden). Vanaf toen werd bruin juist mooi gevonden. Het betekende dat je niet hoefde te werken en veel op vakantie kon.' 

Coco Chanel

Coco Chanel van de parfum, een vrouw die erg trendy was en waar veel naar gekeken werd (zeg maar een van de eerste influencers), kwam eens (te) bruin terug van een boottocht/vakantie in Cannes. Ze maakte het bruin zijn met een zongebruinde huid ‘mooi’. Vanaf de jaren ‘70 van de vorige eeuw groeiden vakantiebestemmingen als Benidorm en Saint Tropez als kool, werden zon-vakanties goedkoper en voor iedereen bereikbaar.'

Bruin was 'beautiful'

'Bruin was ‘beautiful’ en iedereen wilde bruin worden. Het rare is dat mensen met krullen sluik haar willen, en mensen met sluik haar juist krullen willen hebben. Zo willen nou juist de mensen met de lichtste huid bruin worden. ‘Als ik eerst maar 3x verbrand ben, daarna word ik bruin’ is iets wat ik nogal eens hoor. Maar net als veel zonblootstelling (zonnen, maar ook lopen, fietsen en werken in de zon!)  kan juist dit herhaald verbranden veel schade voor de huid geven, en leiden tot huidkanker. Vaak gebeurt dit pas jaren later, maar toch.'

Zes huidtypes

'Door Fitzpatrick, een Amerikaanse professor dermatologie, is er in 1975 een indeling gemaakt van verschillende huid. Wit of rood haar, blauwe ogen heel licht huidje altijd verbranden dan weer witte huid, dat is huidtype 1. Terwijl blauwe ogen, lichte huid, wel verbranden, maar wel bruin worden dat is type 2. Huidtype 3 zijn mensen met bruine ogen, bijna nooit verbranden wel bruin. En type 4 de mensen rondom Middellandse Zee (o.a. Italianen, Turken, Marokkanen). Type 5 en 6 zijn de meest donkere mensen. Type 6 uit midden Afrika, zeg maar met bijna zwarte huid. Hoe lager je huidtype, hoe groter de kans op huidkanker.'

Top 3 huidkankers

'De top 3 van de huidkankers zijn: 1. basaalcelcarcinoom ook wel basalioom genoemd, 2. plaveiselcelcarcinoom en 3. melanoom. Het basaalcelcarcinoom (meer dan 50.000 nieuwe gevallen per jaar) zaait vrijwel nooit uit, maar groeit wel (langzaam) door en kan aanleiding geven tot grote weefselschade, bijvoorbeeld dat je hele neus of oor kapot groeit. Het plaveiselcelcarcinoom kan uitzaaien, maar dit gebeurt meestal pas laat en vaak helemaal niet. Het melanoom tenslotte is gevaarlijk, maar wordt gelukkig steeds vaker vroeg ontdekt. Verder zijn de behandelingen hiervoor sterk verbeterd. Sinds het midden van de jaren ‘70 van de vorige eeuw zijn er goede zonnebrandcrèmes en wordt er gelukkig veel meer gesmeerd. Tegenwoordig is de werkgever voor buitenberoepen verplicht informatie over gevaar van zonverbranding te geven en om zonnebrandcrèmes met voldoende hoge beschermingsfactor beschikbaar te stellen, zodat werknemers zich (gratis) goed kunnen beschermen.'

Denk lange termijn

'Vreemd is dat jeugd, de jonge mensen die het meest baat hebben om lange termijn te denken, juist vaak korte termijn denken."Als ik eerst maar bruin ben, die huidkanker over 20 jaar, dat zien we dan wel weer…" Ook zoals boven al genoemd, willen juist mensen met een heel licht huidje bruin worden.  In Australie waar veel mensen met een heel lichte huid om moeten gaan met veel zon, hebben ze de huidkanker terug weten te dringen met de slogan ‘slip!, slop!, slap!’. ‘Slip into a shirt’, ‘slop on sunscreen’ en ‘slap on a hat’. In Nederland is dit verwoord als ‘smeren, kleren, weren’ met dezelfde bedoeling. Denk niet alleen korte termijn maar ook lange termijn. Krijg geen spijt. Geniet van de zon, maar niet teveel, en zorg dat je niet verbrandt. Ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen!'

P.s. Wel een heel mooie zomer toegewenst!