Stel: je werkt in de industrie en krijgt een vat zuur over je heen. Je bent boer en besproeit jezelf met een bestrijdingsmiddel. Je bent aan het klussen en valt door een dak met asbest. Of je hebt in het bos een zak geopend waarin drugsafval blijkt te zitten. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Voor mensen besmet met een chemische stof heeft CWZ sinds 1 maart een speciale opvang.
Veilig
Een paar keer per jaar meldt zich iemand op de spoedeisende hulp van CWZ na zo’n ongeval. Cees Bakker, adviseur crisisbeheersing: ‘Iemand met een chemische of biologische besmetting heeft hulp nodig, maar is wel een gevaar voor anderen. Zo’n besmettelijke patiënt wil je niet in de wachtkamer of behandelkamer hebben. Om andere patiënten en medewerkers te beschermen én om veilige zorg te kunnen bieden is een aparte opvangruimte noodzakelijk.’
Hot, warm, cold
De nieuwe ruimte heet een decontaminatie-unit en is in de ambulancehal. Met enorme douchegordijnen kan een kwart van de hal worden afgeschermd. De kleuren rood, geel en groen geven de zones aan: hot, warm en cold. Cees vertelt: ‘Het slachtoffer komt eerst in de rode zone aan, waar hij wordt uitgekleed. Dan is hij al 80% van de besmetting kwijt. In de gele zone gaat hij onder de douche. Verpleegkundigen soppen hem helemaal schoon, ook in de oksels om geen enkel plekje over te slaan. Daarna krijgt hij in de groene zone andere kleding aan en mag hij de ambulancehal uit. In een aangrenzende isolatiekamer op de spoedeisende hulp komt dan de arts naar hem toe voor medische hulp.’
Beschermende kleding
De spoedeisende hulp heeft alle medewerkers die in contact komen met dit soort patiënten getraind. Twee medewerkers zijn opgeleid tot CBRN-aandachtsvelder. De afkorting staat voor Chemisch, Biologisch, Radioactief en Nucleair. Deze twee trainen in de toekomst hun collega’s. Cees: ‘De secretaresses hebben geleerd om alert zijn, zodat ze deze patiënten niet binnenlaten, maar buitenom naar de ambulancehal laten lopen. De verpleegkundigen zijn geschoold in het ontsmetten van de patiënt.’ Voor hun veiligheid is flink geïnvesteerd in beschermende kleding: pakken, maskers, laarzen en handschoenen - in alle maten.
Illegaal afval
‘Gelukkig zien we niet vaak chemische slachtoffers’, vertelt Cees. ‘Maar er is een hoop rotzooi in omloop, kijk alleen maar naar de hoeveelheid chemisch afval die illegaal wordt gedumpt. Vorige week nog meldden zich twee politieagenten bij een Brabants ziekenhuis die onwel waren geworden na de vondst van drugsafval. Er zijn ook nogal wat bedrijven in de regio met een opslag van chemische stoffen.’ CWZ kan in zijn unit één persoon tegelijk behandelen. Zijn er meer slachtoffers tegelijk, dan biedt het Radboudumc opvang. Bij een echt grote ramp zijn er speciale bijstandsteams met tenten nodig.
Op de foto oefenen verpleegkundigen tijdens een training met het ontsmetten van een man in de nieuwe ruimte. Het slachtoffer is een LOTUS-vrijwilliger.